Pristina: een wandelbare hoofdstad!

Pristina is de jongste hoofdstad ter wereld, tenminste volgens de landen die Kosovo als een aparte staat erkennen, en heeft nog gebouwen die dateren uit de Ottomaanse tijd. Toch vind je online amper info over bezienswaardigheden in deze stad. Gelukkig vond ik wel de Pristina Free Walking Tours op Facebook.

Het Free Walking Tour concept is in ontelbaar veel steden in zwang en is even simpel als geniaal: een gegidste wandeling, waarbij elke deelnemer op het einde zelf beslist hoeveel fooi hij of zij hiervoor geeft. Dit leidt meestal tot zeer gemotiveerde, originele rondleidingen. In Pristina betekende dit letterlijk alles zien wat er te zien is, met dank aan onze geweldige gids Astrit. Van deze tour onthoud ik vooral 3 dingen van Pristina: politiek geïnspireerde kunst, musea in de steigers en Moeder Teresa.

Politiek geïnspireerde kunst

In Pristina vind je, net als in de meeste steden, een heel deel standbeelden. Wat me wel opviel, was dat een heel deel hiervan gelinkt was aan de oorlog in de jaren 90.

Zo is het bekendste monument in Pristina, namelijk het Newborn monument, een herdenking van de onafhankelijkheid van Kosovo. Elk jaar op 17 februari (de dag dat Kosovo zich van Servië afscheurde), wordt er iets aan veranderd. De boodschap is vaak politiek geïnspireerd: zo is het al een jaar beschilderd geweest met alle vlaggen van de landen die Kosovo erkennen. In 2017 zijn er wat bakstenen op geschilderd en liggen de N en de W plat op de grond. Op de grond zijn er letters bijgeschilderd, zodat je van in de lucht “No Walls” kan lezen. De boodschap? De muren met Europa neerhalen, want die zijn er nog steeds. Kosovo gebruikt immers wel de euro, maar is geen full lid van de EU. Zo moeten Kosovaren een visum hebben om in Europa rond te reizen.

Vlak bij het Newborn Monument heb je dan het Heroine Monument, dat een portret van een vrouw afbeeldt gemaakt van 60.000 medaillons. Elk van deze medaillons vertegenwoordigt één van de verkrachte vrouwen tijdens de oorlog.

Daarnaast heb je ook nog het Monument van Broederschap en Eenheid, dat zelf eigenlijk nog het meeste lijkt op een dartspijl uit 3 delen die in de grond gaat. De 3 delen staan voor de Albanezen, Serviërs en Montenegrijnen: de 3 volkeren van Kosovo. Ernaast vind je een metalen groep mensen, beschilderd met verschillende vlaggen van naties die Kosovo geholpen hebben in de laatste oorlog, met oa de Britse en Amerikaanse vlag. Op de Bill Clinton Boulevard staat trouwens een standbeeld van president Clinton, als dank voor de tussenkomst van de Amerikanen. Maw: de ideale plaats voor een selfie!

Musea in de steigers

Normaal wandel je met een free tour regelmatig langs een museum, waar de gids dan kort vertelt wat er zich binnen bevindt. Ongeveer hetzelfde scenario speelt zich af in Pristina, met als twist dat je de (gratis) musea ook ineens bezoekt. Zo gingen we binnen in het Kosovo museum. In dit nationale museum zou je normaal de geschiedenis van het land te zien krijgen. Toen wij het bezochten, waren er echter werken bezig waardoor er slechts één zaal open was. Meer dan wat oude scherven kregen we dus jammer genoeg niet te zien, maar bij élk dingetje dat er was kregen we wel een uitleg.  En die uitleg kwam niet van onze free tour gids, maar van een gids van het museum, die geen Engels sprak. Het geeft een wat komisch effect: een gids die een andere gids vertaalt…

Ook in het tweede museum van Kosovo, zijnde de Etnografisch Museum, waar je objecten uit de Ottomaanse periode kan bewonderen. En ja hoor, ook hier kregen we een extra gids. Deze keer kon hij wel Engels, en was hij ook heel erg entertainend. Hij leidde ons rond in 1 van de huizen die ooit aan de familie van Emin Gjikolli toebehoorden. Jammer genoeg is nu enkel het kleinste van de 2 huizen te bezichtigen, aangezien ze het grootste huis aan het restaureren zijn. Na deze werken, wordt het gastenhuis gerenoveerd.

Met andere woorden: binnen enkele jaren kan je in Pristina twee vernieuwde musea gaan bewonderen 😉

Moeder Teresa

Ik hoor jullie al denken van “Hu? Wat heeft Moeder Teresa in godsnaam met Kosovo te maken?”. De kenners onder jullie weten misschien dat ze afkomstig was uit Skopje, de hoofdstad van Macedonië, ook een Balkanland. Ze had Albanese ouders, en vandaar dat ook de Kosovaren erg trots zijn op haar. Zo heb je de Moeder Teresa Boulevard, de grootste voetgangerszone van de hele stad. Op deze boulevard vind je naast boeken-en eetkraampjes ook een standbeeld van Nene Teresa, waar we natuurlijk ook even een fotopauze hielden.

De tweede keer dat we haar tegenkwamen, was in het Kosovo Museum waar een kunstwerk hangt dat haar portret afbeeldt, gemaakt uit nietjes. Dit werk werd gemaakt voor haar heiligverklaring, en is, raar maar waar, wel goed gelukt.

De tour eindigde dan bij de Moeder Teresa kathedraal. Deze moderne kathedraal heeft onder andere een glasraam met haar beeldtenis. En ook een symbolisch mooi einde van de tour: we begonnen weer met de persoon waarmee we gestart waren…

Heb je intussen ook zin om deze Free Walking Tour te volgen? Via de facebook van Prishtina Free Walking Tours kan je contact opnemen met Astrit en z’n collega’s. Doe hem zeker mijn groeten 😉 Ze zijn trouwens ook aan het denken om hun organisatie uit te breiden naar andere steden, dus wie weet kan je binnenkort ook in Prizren en Peja met hen op stap.