Het nieuwste land van Europa heeft een bewogen geschiedenis. De meesten onder ons herinneren zich de oorlog uit de jaren 90 nog levendig, maar hoe zit dat nu juist in Kosovo? Is dat eigenlijk wel een echt land?
Om de mengelmoes die het huidige Kosovo is een beetje te snappen, moet je de geschiedenis er even bijnemen. Het jonge land heeft immers een woelige historie van overheersingen en strijden om z’n eigenheid. Tijdens de Balkanoorlogen was Kosovo zo ondermeer deel van Albanië, Montenegro en Servië.
Na de Eerste wereldoorlog werd Joegoslavië dan gevormd, de staat gevormd door Servië, Montenegro, Bosnië & Herzegovina, Macedonië en Kroatië. De Serviërs namen het voortouw in het bestuur van Joegoslavië, wat tot spanningen leidde met de andere bevolkingsgroepen. De verschillende culturen en godsdiensten hielpen niet echt om eenheid te creëren. Er was verdeeldheid in de nieuwe staat.
Die verdeeldheid werd enkel groter tijdens de 2e Wereldoorlog. Een deel van de Kroaten zagen Hilter als een bevrijder en vochten mee. Vooral heel veel Serviërs werden hier het slachtoffer van. Intussen was ook Mussolini binnengevallen via Albanië en werden de Serviërs in het huidige Kosovo ook langs die kant belaagd. Op het einde van WO II was echter de communistische Kroaat Tito de overwinnaar. Hij gaf de deelstaten van Joegoslavië gelijke rechten, en werd president voor het leven. Onder zijn dictatoriaal bewind werd Kosovo in 1974 een autononome provincie van de Republiek Servië.
In deze tijd werden de overheidsfuncties in Kosovo vooral bezet door de Serviërs, ook al vormden zij de minderheid van de bevolking. Het Albanese deel was veel groter qua populatie, maar werd niet echt vertegenwoordigd in het bestuur.
Toen Tito in 1980 overleden was, brokkelde het Joegoslavische rijk stilaan af. In 81 waren er opstanden in Kosovo toen de Albanezen meer invloed wilden in het bestuur. 8 jaar later, in ’89, werd er dan een einde gemaakt aan de autonomie van Kosovo. In 1991 houdt Joegoslavië op te bestaan volgens het Internationaal Recht, waarop in 1992 Servië en Montenegro de Federale Republiek Joegoslavië vormen.
In 1997 wordt Milosevic dan president. Intussen heeft het vreedzame verzet van de Albanese schaduwregering nog geen vruchten afgeworpen. Hierdoor krijgt het Kosovaarse Bevrijdingsleger (UÇK) veel steun van de bevolking, met hun vraag voor onafhankelijkheid. Zij zijn minder vredelievend en beginnen met aanvallen op Servische militaire doelen.
Het jaar erop reageert Servië door Kosovo aan te vallen. Zij richten hun pijlen niet enkel op militaire, maar ook op burgerdoelwitten. Hierdoor slaan tienduizenden Albanezen op de vlucht naar andere landen. De internationale gemeenschap komt in actie en beschuldigt Milosevic van etnische zuivering.
In 1999 komt wordt het voorstel gelanceerd om Kosovo 3 jaar zelfbestuur te geven, maar geen onafhankelijkheid van Servië. De Serviërs gaan niet akkoord, waarop enkele VN leden luchtaanvallen inzetten. Nadien geeft Servië z’n akkoord en komt Kosovo onder NAVO-bestuur.
De K-For, de Kosovo Force, wordt opgezet om de openbare orde te garanderen. De Servische minderheid trekt zich terug in Noord Kosovo en heel veel Albanezen trekken terug naar hun huizen.
In 2008 roept premier Thaçi dan eenzijdig de onafhankelijk uit, met rellen en een impasse in de VN veiligheidsraad tot gevolg. Ongeveer de helft van de internationale gemeenschap erkent Kosovo immers als onafhankelijk, maar de anderen niet. Oa Spanje en andere landen waar in bepaalde regio’s spanningen heersen, weigeren een precedent te zetten.
Intussen is Kosovo zo wel lid geworden van het IOC, waardoor ze aan de Olympische Spelen kunnen deelnemen, maar niet van de VN aangezien Rusland en China weigeren Kosovo te erkennen. De Euro is er intussen ingevoerd, maar de Kosovaren hebben visa nodig om te reizen in de EU. De K-For is nog steeds aanwezig.
Het valt dus niet te verbazen dat het huidige Kosovo een mengelmoes is van verschillende culturen, meningen en godsdiensten. Er wordt Albanees, Servisch en Turks gesproken, de meerderheid van de bevolking is er Moslim, maar ook het Rooms Katholicisme en de Servisch Orthodoxe kerk is er vertegenwoordigd.
De verschillende godsdiensten lijken er vredelievend naast elkaar te bestaan. Een mogelijke verklaring hiervoor is dat de Albanese meerderheid zowel uit Moslims als Rooms Katholieken bestaat. Hun culturele bindingsmiddel is hun taal, niet zozeer hun geloof. Bij de Serviërs is dit dan weer omgekeerd.
Afhankelijk met wie je praat in Kosovo, krijg je een heel ander beeld. Sommigen vinden dat Kosovo een onafhankelijke staat moet zijn, enkelen identificeren zich als Serviër, en nog anderen zijn van mening dat een Kosovaarse onafhankelijkheid in the end zal leiden tot een annexatie bij Albanië. Voorlopig is het laatste hierover dus nog niet gezegd, en zal de toekomst uitwijzen wat er met dit nieuwe land gebeurt…
EfkesWeg 